Portugese wijnbouw heeft een rijke historie die teruggaat tot de oudheid, en het land staat bekend om zijn uitzonderlijke wijnen en diverse wijnregio’s. De geschiedenis van de wijnproductie in Portugal is nauw verbonden met de handel en ontdekkingsreizen die het land heeft ondernomen.
De wijnbouw in Portugal dateert al van vóór de Romeinse tijd, maar het was tijdens de Romeinse overheersing dat de productie en handel in wijn een belangrijk onderdeel van de economie werd. De Romeinen introduceerden nieuwe wijnbouwtechnieken en druivenrassen, en de productie bloeide op. Na de val van het Romeinse Rijk bleef de wijnbouwtraditie voortbestaan, voornamelijk dankzij de invloed van de katholieke kerk, die de kloosters en kerken betrokken bij de wijnproductie.
Tijdens de tijd van de ontdekkingsreizen in de 15e en 16e eeuw speelde Portugal een belangrijke rol in de wereldwijde handel in wijn. Portugese ontdekkingsreizigers brachten wijnstokken mee naar overzeese gebieden, zoals Brazilië. Zij waren het die er de basis legden voor de wijnbouw in Zuid-Amerika. Tegelijkertijd werden de Portugese wijnen geëxporteerd naar landen over de hele wereld, waaronder Engeland, waar Port en Madeira wijnen bijzonder populair werden.
De Portugese wijnbouw heeft vele uitdagingen gekend, zoals de Phylloxera-plaag in de 19e eeuw, die de wijngaarden ernstig aantastte. In 1933 werd het autocratische Estado Novo regime in het land gevestigd door António de Oliveira Salazar.Een gewelddadig regime dat duurde tot de Anjerrevolutie in 1974. Alle kwaad heeft wel iets goeds in zich, want dankzij de zelfgekozen isolatie van de rest van Europa, waarin traditionele druivenrassen als Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Merlot en Sauvignon Blanc al grotte successen beleefden, hield Portugal vast aan de vele inheemse duivenrassen. Er zijn er wel 500 beschreven! Na de revolutie werd de wijnindustrie echter verbeterd, maar Portugal is het land bij uitstek dat traditionele wijnbouwtechnieken combineert met met moderne methoden. Bekend zijn de beelden van de druiven die gekneusd worden tot most door ze met voeten te treden. Helemaal zo slecht nog niet, want de voet is zacht en voorkomt het pletten van de druivenpitten. Het is hier-en-daar nog steeds een lokale traditie. Na de revolutie werden er ook maatregelen genomen om de kwaliteit en authenticiteit van Portugese wijnen te waarborgen. Vandaag de dag heeft Portugal een aantal beschermde herkomstbenamingen (Denominação de Origem Controlada – DOC), vergelijkbaar met de Franse Appellation d’Origine Contrôlée (AOC), die de herkomst en kwaliteit van de wijnen certificeren.
Van de zeer vele beschreven inheemse druivenrassen gebruikt Portugal nog altijd een boeiend aantal unieke soorten die alleen in Portugal gebruikt worden voor de productie van wijn voor de wereldhandel. Ze dragen bij aan de unieke smaakprofielen van de Portugese wijnen. Enkele van de bekendste druivenrassen zijn Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Baga, Alvarinho, Arinto, Lourero en Trajadura. Deze druiven gedijen goed in de diverse microklimaten en bodemsoorten die Portugal te bieden heeft, van de koele en vochtige groeicondities in de Douro-vallei, de mediterrane klimaten van de Alentejo-regio tot het koele klimaat onder invloed van de Atlantische Oceaan in de Vinho-Verde-streek.
De kwaliteit van Portugese wijnen wordt steeds meer erkend op internationaal niveau. Port en Madeira zijn wereldberoemde versterkte wijnen uit Portugal die al eeuwenlang gewaardeerd worden. Naast deze iconische wijnen produceert Portugal ook uitstekende rode, witte en roséwijnen. De bekendste wijnregio’s zijn Douro, Alentejo, Vinho Verde, Bairrada, Beira en Dão.